Δευτέρα 6 Σεπτεμβρίου 2010

Η Επανάσταση που Άργησε να Έρθει

Στις 18 Ιουλίου 2010, η Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων σε αρθρο της που δημοσιεύτηκε σε διάφορες εφημερίδες υποστήριξε ότι επήλθε επανάσταση στις μεταφορές, ως αποτέλεσμα της εφαρμογής των νέων συμβάσεων δημόσιων συγκοινωνιών που μόλις είχαν τεθεί σε εφαρμογή (http://www.politis-news.com/cgibin/hweb?-A=958017&-V=archive&-w=%CB%C5%D9%D6%CF%D1%C5%C9%C1@&-P).

Μετά από δυο μήνες λειτουργίας του συστήματος είμαστε σε θέση να αξιολογήσουμε τη νέα υπηρεσία, όπως λειτουργεί στη Λευκωσία, στη βάση κριτηρίων και κατά σειρά προτεραιότητας.

1. Πληροφόρηση του Κοινού
Αυτό που ήταν αυτονόητο να γίνει πριν τη λειτουργία του νέου συστήματος, δεν έχει γίνει ακόμα στους δυο μήνες που το σύστημα λειτουργεί.  Αν προσπαθήσεις να μάθεις ποια λεωφορεία περνούν από ποια στάση (αξιόπιστα), τι ώρα και σε πόση συχνότητα θα απογοητευτείς.  Απλώς δεν θα βγάλεις άκρη.  Η μοναδική προσπάθεια έγινε με τη δημοσιευση των διαδρομών στον διαδικτυακό χώρο της νέας εταιρείας, αλλά η πληροφορίες εκεί είναι πολύ φτωχές.

2. Νέες Διαδρομές
Με την υπογραφή των νέων συμβάσεων μας υποσχέθηκαν νέες διαδρομές, βελτίωση των υφιστάμενων (μείωση χρόνων διαδρομής) και αποκέντρωση με τη δρομολόγηση νέων διαδρομών που παρακάμπτουν το κέντρο της πόλης.  Στην πράξη, οι διαδρομές παραμένουν σχεδόν οι ίδιες και το πιο τραγικό είναι ότι ενώ τοποθετήθηκαν νέες στάσεις που θα ευθυγράμμιζαν τις διαδρομές, μειώνοντας το χρόνο διαδρομής, αυτές δεν χρησιμοποιούνται και τα λεωφορεία σταματούν στις παλιές στάσεις.  Πέρα από την έλλιψη πληροφόρησης, ο υποψήφιος επιβάτης ενδέχεται να παραπλανηθεί από τις ίδιες τις στάσεις.

3. Συχνότητες

Αν εντοπίσετε τη σωστή στάση, χρονομετρήστε την ώρα που θα περιμένετε εκεί για το λεωφορείο.  Μη το δοκιμάσετε πολλές φορές διότι κινδυνέυει η ψυχική σας υγεία.  Οι συχνότητες κειμένονται μεταξύ 30 και 45 λεπτά, όπως ακριβώς και με το προηγούμενο σύστημα.



4. Στέγαστρα
Ούτε και εδώ διαπιστώνεται οποιαδήποτε αλλαγή.  Δεν έχουν τοποθετηθεί οποιαδήποτε νέα στέγαστρα, παρόλο ότι έχουν δημιουργηθεί αρκετές νέες στάσεις (έστω και αν δεν εξυπηρετούνται από λεωφορεία).

5. Πεζοδρόμια
Καμιά βελτίωση δεν έχει παρατηρηθεί ούτε και εδώ.  Κινδυνεύεις το ίδιο όπως και πριν να μη προλάβεις να πας στη στάση του λεωφορείου,περπατώντας στο οδόστρωμα παρακάμπτοντας τα αυτοκίνητα που είναι σταθμευμένα στα πεζοδρόμια.




6. Ταχύτητα διαδρομής
Πέρα από τη μη ευθυγράμμιση των διαδρομών, μας υποσχέθηκαν λεωφοριολωρίδες και μονοδρομήσεις οδών, αλλά και εδώ ατυχήσαμε.

7. Ποιότητα λεωφορείων

Εδώ είναι το μόνο σημείο που η νέα υπηρεσία παίρνει καλό βαθμό.  Πράγματι, έχουν δρομολογηθεί νέα μοντέρνα λεωφορεία με ωραίο ομοιόμορφο χρώμα.  Τόσος ήταν ο ενθουσιασμός των αρμοδίων και αρκετών δημοσιογράφων με τα νέα λεωφορεία που σχεδόν έπεισαν τους εαυτούς τους ότι τώρα έχουμε δημόσιες συγκοινωνίες της προκοπής.



Εν ολίγοις, η επανάσταση άργησε να έρθει κα Ερατώ.

Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010

Η Αποτίμηση του έργου ενός Υπουργού


Ο Νίκος Νικολαΐδης θήτευσε στο Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων ακριβώς 2 χρόνια. Μέσα στο χρονικό αυτό διάστημα κατάφερε να βρίσκεται στην επικαιρότητα σχεδόν καθημερινά επιδεικνύοντας μια ενεργητικότητα σπάνια για κύπριο Υπουργό. Έθεσε συγκεκριμένους στόχους, τόσο προσωπικούς, όσο και θεματικούς. Θα μείνει στη μνήμη μας ως ο Υπουργός που μερίμνησε όσο περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο για τις δημόσιες συγκοινωνίες, ενώ αξιοσημείωτη ήταν επίσης η δράση του στη προώθηση της χρήσης του διαδικτύου στις αγροτικές περιοχές και η ευαισθησία που επέδειξε στα προβλήματα προσβασιμότητας των εμποδιζόμενων ατόμων.

Σε γενικές γραμμές, οι προτεραιότητες που έθεσε ήταν πολύ ορθές. Είναι απορίας άξιο πως κανένας από τους προκατόχους του δεν αναγνώρισε την αναγκαιότητα αναβάθμισης των δημόσιων συγκοινωνιών. Το επίπεδο της προσφερόμενης υπηρεσίας είναι τόσο χαμηλό που είναι αυτονόητο ότι ο οποιοσδήποτε Υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων θα πρέπει να μεριμνήσει για τη σωστή οργάνωση του τομέα των μεταφορών και κυρίως την ανάπτυξη ενός μοντέρνου συστήματος δημόσιων συγκοινωνιών.

Με δεδομένη τη σωστή εκτίμηση του κ. Νικολαΐδη, θα πρέπει επίσης να εκτιμηθεί το έργο που παράχθηκε επί των ημερών του στο Υπουργείο. Για παράδειγμα, έθεσε τις βάσεις για τη θεσμική και οργανωτική αναδιάρθρωση των μεταφορών, στη βάση Ευρωπαϊκών Οδηγιών και βέλτιστων πρακτικών; Μερίμνησε άραγε ώστε να αναπτυχθεί στρατηγικός σχεδιασμός που να οδηγεί σε πρόγραμμα υλοποίησης δράσεων που να στοχεύουν στην πραγματική και ουσιαστική αναβάθμιση των δημόσιων συγκοινωνιών; Δυστυχώς, η απάντηση στα ερωτήματα αυτά είναι μάλλον αρνητική. Η ενέργεια του Υπουργού αναλώθηκε κυρίως σε μέτρα επικοινωνιακού χαρακτήρα που στόχο είχαν να δημιουργήσουν την εντύπωση ότι τα πράγματα αλλάζουν, χωρίς όμως η οποιαδήποτε αλλαγή να είναι ουσιαστική.

Φεύγοντας από το Υπουργείο, μένει μετέωρο το πιο τολμηρό του εγχείρημα. Στο τέλος του περασμένου χρόνου, το Τμήμα Οδικών Μεταφορών υπόγραψε συμβόλαια με έξι νέες εταιρείες λεωφορείων για τη λειτουργία των δημόσιων συγκοινωνιών. Υποσχέθηκε ότι η αλλαγή θα είναι τεράστια και ότι πολύ σύντομα θα τη νιώσουν όλοι οι Κύπριοι. Το ρίσκο που ανέλαβε, ως Υπουργός, είναι πολύ μεγάλο, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι συντελεστές των νέων συμβολαίων, το Τμήμα Οδικών Μεταφορών και οι υφιστάμενες εταιρείες λεωφορείων που ανακυκλώθηκαν στις νέες εταιρείες, είναι οι συνυπεύθυνοι της τεταρτοκοσμικής κατάστασης στην οποία βρίσκονται σήμερα οι δημόσιες συγκοινωνιών. Κατά κάποιο τρόπο είναι σαν να βάζεις την αλεπού να προσέχει τις κότες. Εύχομαι να διαψευστούν οι ανησυχίες μου όσο αφορά την πιθανότητα επιτυχίας του εγχειρήματος, που στην προκειμένη περίπτωση σημαίνει ποιοτική αναβάθμιση των δημόσιων συγκοινωνιών και όχι κατ' ανάγκη την επιτυχή διεκπεραίωση των συμβολαίων. Το κόστος της αποτυχίας θα είναι τεράστιο και θα μετριέται στις εκατοντάδες εκατομμύρια.

Ο κ. Νικολαΐδης διέθετε την ενεργητικότητα, το όραμα και τη σωστή κρίση σε ότι αφορά τις προτεραιότητες που έπρεπε να θέσει. Είχε επίσης το χάρισμα της επικοινωνίας και της πειθώς. Δυστυχώς, όμως έπεσε θύμα της ανυπομονησίας του και της ανάγκης του να πετύχει στις εντυπώσεις σε μικρό χρονικό διάστημα, διαισθανόμενος ίσως ότι η θητεία του στο Υπουργείο του θα ήταν μικρή. Οι επιλογές του στηρίχθηκαν κυρίως σε ρηχές αξιολογήσεις, σε συμβουλές από ανεπαρκείς συνεργάτες και στη δική του ημιμάθεια. Το εγχείρημα του 2+ είναι χαρακτηριστικό του τρόπου που λειτούργησε.

Παρόλα αυτά η γενική εντύπωση που επικρατεί είναι ότι ο κ. Νικολαΐδης ήταν επιτυχημένος ως Υπουργός. Αυτό προκύπτει κυρίως από τη σύγκριση του με προηγούμενους Υπουργούς αλλά και με Υπουργούς της ίδιας κυβέρνησης σε άλλα πόστα. Δυστυχώς, στην Κύπρο, ο πήχης έχει τεθεί πολύ χαμηλά σε ότι αφορά τις προσδοκίες για την επιτυχία ενός Υπουργού. Την κύρια ευθύνη έχουν, θα έλεγα, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τα οποία είναι οι φορείς αξιολόγησης του κυβερνητικού έργου. Λίγοι θα έλεγα είναι οι δημοσιογράφοι που γνωρίζουν σε βάθος το θέμα τους και σε ότι αφορά το τομέα των μεταφορών πολύ σπάνια δημοσιεύονται άρθρα με κριτική ανάλυση.

Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου 2010

Ένας Νέος Δρόμος

Στην Έγκωμη, πρόσφατα ανακατασκευάστηκε η λεωφόρος 28ης Οκτωβρίου.  Για όσους δεν αναγνωρίζουν το δρόμο από το όνομά του, θα τον γνωρίζετε ως το δρόμο των παγωτών.  Φαινομενικά ο δρόμος αναβαθμίστηκε με την ανακατασκευή του, μιας και κατασκευάστηκαν νέα πεζοδρόμια και στις δυο πλευρές του, έγιναν ράμπες για τη διασταύρωση των πεζών ενώ τοποθετήθηκε και οδηγός για τους τυφλούς στο πεζοδρόμιο.

Φαινομενικά λέω, διότι κυρίαρχο στοιχείο σε αυτό το δρόμο που είναι ο πιο εμπορικός της Έγκωμης και ένας από τους εμπορικότερους της Λευκωσίας, παραμένει το αυτοκίνητο.  Πρώτη μέριμνα των σχεδιαστών του δρόμου ήταν η παροχή όσο το δυνατό πιο πολλών χώρων στάθμευσης για τα αυτοκίνητα ώστε οι πελάτες των καταστημάτων να μη κουράζονται να περπατούν 50-100 μέτρα.  Το πλάτος του δρόμου είναι για τρεις λωρίδες αυτοκίνητων, όμως στο πιο μεγάλο μήκος του η μεσαία λωρίδα δεν είναι προς χρήση, εφόσον είναι διαγραμμισμένη με διαγώνιες ρίγες.  Επομένως, ο διαθέσιμος χώρος κατανεμήθηκε ως εξής: 3 λωρίδες για τη κυκλοφορία των οχημάτων, 2 λωρίδες για στάθμευση και στο τέλος σε ότι έμεινε κατασκετάστηκε πεζοδρόμιο, στην καλύτερη περίπτωση δύο μέτρα πλάτος.

Επειδή όμως οι διαθέσιμοι χώροι στάθμευσης είναι λιγότεροι από τα οχήματα που σταθμεύουν και επειδή πολύ λίγοι είναι διατεθειμένοι να περπατήσουν λίγα μέτρα παραπάνω, τα πεζοδρόμια επιστρατεύονται για τη στάθμευση αυτών που περισσεύουν.  Αν, επιπρόσθετα, συνυπολογιστεί ότι χώρο στα πεζοδρόμια διεκδικούν και διαφημιστικές πινακίδες, σκουπιδοτενεκέδες και ότι άλλο μπορείτε να φανταστείτε, η κατάσταση για τους πεζούς παραμένει το ίδιο τραγική, όπως και πριν.

Φυσικά οι αρμόδιοι θα που ότι έκαναν το καθήκον τους.  Σχεδίασαν υποδομές θα πούν και για τους πεζούς, προνόησαν για ανάπηρους σε καροτσάκια και για τυφλούς. Θα είναι και περήφανοι γι αυτό.  Όμως τα γεγονότα τους διαψεύδουν. 

Τρίτη 1 Δεκεμβρίου 2009

Έργα Βιτρίνας ή Στρατηγικός Σχεδιασμός;

Από την πρώτη μέρα της υπουργοποίησης του ο κ. Νίκος Νικολαίδης έθεσε ένα στόχο.  Να προβάλει τον εαυτό του ως τον Υπουργό που προωθεί λύσεις σε χρόνια προβλήματα σε μικρό χρονικό διάστημα.  Ο στόχος αυτός είναι και θεμιτός και επιθυμητός, νοουμένου ότι το δεύτερο σκέλος του στόχου το "μικρό χρονικό διάστημα" δεν είναι στην ουσία το μοναδικό κριτήριο για την προώθηση λύσεων.

Είναι φανερό ότι ο κ. Νικολαίδης, ο οποίος οφείλει τη ανέλιξη του στο Υπουργείο στην κομματική του δράση στην ΕΔΕΚ, προσβλέπει, μέσω της θητείας του στο Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων, να θέσει τα θεμέλια της μετέπειτα πολιτικής του σταδιοδρομίας.  Ήδη αυτό επιβεβαιώνεται από τις φήμες που τον θέλουν να διεκδικεί με αξιώσεις την βουλευτική έδρα της ΕΔΕΚ στη Λεμεσό στις επόμενες βουλευτικές εκλογές το 2011.

Με αυτό ως δεδομένο, είναι φανερό ότι δεν τον ενδιαφέρουν οποιοιδήποτε μακροπρόθεσμοι σχεδιασμοί έργων.  Όλες του οι κινήσεις αποβλέπουν στον πρόσκαιρο εντυπωσιασμό και το εύκολο κέρδος για τον ίδιο.  Αυτό είναι ξεκάθαρο από τις αποφάσεις που λαμβάνει και τα μέτρα που εξαγγέλλει, κανένα από τα οποία δεν έχει ορίζοντα μεγαλύτερο από 6-12 μήνες. 

Ας δούμε τις πιο σημαντικές αποφάσεις που έχει λάβει και τις οποίες φρόντισε, με επιτυχία μπορώ να πω στις πιο πολλές περιπτώσεις, να πλασάρει, μέσω κυρίως στοχευμένων διασκέψεων τύπου, ως τεράστιες επιτυχίες:

1. Λεωφορειακή σύνδεση του αεροδρομίου Λάρνακας με τη Λευκωσία, Λεμεσό και Πάφο

Το μέτρο αυτό ήταν πράγματι το ευκολότερο που μπορούσε να προωθήσει ο Υπουργός και ίσως το πιο αυτονόητο.  Θα πρέπει, όμως, να τον πιστώσουμε διότι τουλάχιστον τόλμησε να το πράξει σε αντίθεση με όλους τους προκατόχους του.  Η δημοτικότητα του μέτρου ήταν εξασφαλισμένη, διότι το ευρύ κοινό θεωρούσε το μονοπώλιο των ταξί ως μάστιγα και διακαώς επιθυμούσε να έχει υπαλλακτικές λύσεις, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο.

Πόσο καλά σχεδιάστηκε το μέτρο όμως;  Προηγήθηκε οποιαδήποτε μελέτη, ώστε να προκύψουν τα καλύτερα ωράρια, οι καλύτερες διαδρομές και τα καλύτερα σημεία για επιβίβαση και αποβίβαση των επιβατών;  Έγινε η καλύτερη προβολή του μέτρου; Έγιναν οι αναγκαίες υποδομές τόσο στο αεροδρόμιο, όσο και στα σημεία επιβίβασης και αποβίβασης;  Τηρούνται τα ωράρια πιστά;  Υπάρχουν συχνά δρομολόγια, ώστε αν καθυστερήσει μια πτήση να μπορεί κάποιος να πάρει το επόμενο λεωφορείο στο επόμενο μισάωρο το πολύ;  Τα λεωφορεία που χρησιμοποιούνται πληρούν όλους κανόνες ασφάλειας (π.χ. διαθέτουν όλα τα καθίσματα ζώνες ασφαλείας);  Η επιλογή των εταιρειών που εκτελούν τις διαδρομές έγινε με διαφανείς διαδικασίες;  Οι απαντήσεις σε όλα αυτά είναι βέβαια όχι.  Θα μπορούσε βέβαια να ήταν ναι, αν η στόχευση ήταν για εφαρμογή του σε ένα χρόνο αντί σε 3 μήνες, ώστε να σχεδιαστεί σωστά.  Η παράδοση του νέου αεροδρομίου Λάρνακας ήταν το πιο φυσιολογικό ορόσημο για εισαγωγή του μέτρου.

2. Δωρεάν Μεταφορά Μαθητών με Λεωφορεία

Με αυτό το μέτρο, ο κ. Νικολαίδης κτύπησε ρέστα.  Μέσα σε έξι μήνες αφότου ανέλαβε τα καθήκοντα του, κατάφερε να επιστρατεύσει όλα τα σαράβαλα που κυκλοφορούσαν ως λεωφορεία στους δρόμους της Κύπρου και να τα δρομολογήσει για μεταφορά των μαθητών για περίπου 2 ώρες την ημέρα.  Έπεισε το ευκολόπιστο κυπριακό κοινό ότι κατάφερε κάτι το πρωτοποριακό.  Δήλωνε ότι η Κύπρος είναι η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που παρέχει δωρεάν μεταφορά των μαθητών στα σχολεία, δίνοντας την εντύπωση ότι η δωρεάν μεταφορά και όχι η ποιότητα της υπηρεσίας είναι ο αυτοσκοπός.  Αλήθεια, πόσοι γονείς δεν θα ήταν διατεθειμένοι να πληρώνουν 1 ευρώ κάθε μέρα για μια πραγματικά καλή υπηρεσία.

Πόσοι γονιοί έχουν άραγε συνειδητοποιήσει ότι τα λεωφορεία αυτά δεν πληρούν τους στοιχειώδεις κανόνες ασφάλειας, όπως για παράδειγμα  ζώνες ασφαλείας.  Γνωρίζουν άραγε ότι είναι πολύ πιθανόν το παιδί τους να μεταφέρεται όρθιο και ότι μπορεί το παραμικρό απότομο σταμάτημα ή ταρακούνημα να αποβεί μοιραίο.

Πως είναι δυνατόν ούτε ένας δημοσιογράφος να μη αναρωτηθεί για το κόστος παροχής της υπηρεσίας αυτής και κατά πόσο αξίζει για τα λεφτά που καταβάλλει ο κύπριος φορολογούμενος;  Γιατί δεν έχουν αναρωτηθεί αν προηγήθηκε οποιαδήποτε μελέτη για να καθοριστούν οι διαδρομές;  Με ποιες  διαδικασίες ανατέθηκε η υπηρεσία σε αυτούς που ανατέθηκε και πόσο διαφανείς ήταν;

3. Λωρίδα 2+ στη Λεωφόρο Μακαρίου 


Το τρίτο μεγαλεπήβολο μέτρο που προσπάθησε να προωθήσει ο κ. Νικολαίδης δεν του βγήκε. Κάπου θα πρέπει να άκουσε για κάποιο μέτρο 2+ που εφαρμόστηκε με επιτυχία αλλού.  Αποφάσισε να το εφαρμόσει στη λεωφόρο Μακαρίου τον Αύγουστο που  το 80% των Λευκωσιατών. εγκαταλείπει την πόλη.  Το ρίσκο που έπαιρνε ήταν φαινομενικά μικρό, όμως η προβολή του μέτρου αλλά και του ίδιου θα ήταν εξασφαλισμένη.

Επιστράτεψε τους τεχνοκράτες του και σε χρόνο ρεκόρ είχε έτοιμο σχέδιο.  Σ' αυτή την περίπτωση όμως λογάριασε χωρίς τον ξενοδόχο.  Ήταν φανερό σε όλους ότι το μέτρο ήταν πρόχειρα σχεδιασμένο χωρίς να είναι ξεκάθαρη η σκοπιμότητα εφαρμογής του μέσα στον Αύγουστο.  Όταν είδε την αντίδραση του κόσμου προφασίστηκε ότι η κίνηση δεν μειώθηκε όσο αναμενόταν (ωσάν να επρόκειτο για μέτρο που εφαρμόζεται όταν δεν υπάρχει κυκλοφοριακή συμφόρηση) και ανέβαλε 2-3 φορές την εφαρμογή του πριν την ακυρώσει οριστικά.

Θα μπορούσε άραγε ο κ. Νικολαίδης να επιβιώσει πολιτικά σε κάποιο άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου οι πολίτες έχουν ψηλές απαιτήσεις για την ποιότητα ζωής τους και όπου τα μέσα μαζικής επικοινωνίας διερευνούν και ενημερώνουν σωστά τους αναγνώστες, ακροατές και θεατές τους;

Παρασκευή 9 Οκτωβρίου 2009

Περιδιάβαση στην Παλιά Λευκωσία

Είπα λοιπόν να αφιερώσω ένα απόγευμα να περπατήσω στην παλιά πόλη.  Είχα πολύ καιρό να πάω στις παλιές γειτονιές της Λευκωσίας, αν εξαιρέσω κάποιες βόλτες στη Λήδρας και την Πύλη Αμμοχώστου.  Οφείλω να ομολογήσω ότι η περιδιάβαση αυτή μου άφησε μια γλυκόπικρη αίσθηση.  Από τη μια είδα  μαργαριτάρια αρχιτεκτονικής και γειτονιές όπου σταμάτησε ο χρόνος στην εποχή των ανθρώπινων ρυθμών, είδα όμως και εγκατάλειψη, ερείπια και πολλή κακογουστιά.

Είδα επίσης χαμένες ευκαιρίες, όπου κάποιες επενδύσεις, όχι κατ' ανάγκη μεγάλες θα μπορούσαν να αλλάξουν το χρώμα της περιοχής και να φέρουν πίσω τη ζωή που φαίνεται να έχει αποδημήσει από την περιοχή.  Δεν εννοώ μόνο δημόσιες παρεμβάσεις αλλά κυρίως ιδιωτικές πρωτοβουλίες οι οποίες θα μπορούσαν να ενθαρρυνθούν με καινοτόμα κίνητρα από αρμόδιους με όραμα.

Αλήθεια, όμως, τι έχουν κάμει για την παλιά Λευκωσία η κυβέρνηση και ο δήμος, πέρα από την πεζοδρομοποίηση των Λήδρας/ Ονασαγόρου και τη Λαϊκή Γειτονιά που φαντάζει ξένη στο χώρο;  Τι σχεδιασμοί έχουν γίνει ώστε οι ντόπιοι να θέλουν να συναρθρίζονται στα σοκάκια της πόλης;  Ποιος άραγε να φταίει αν οι μόνοι που κυκλοφορούν στο χώρο είναι μετανάστες (που τους έχουμε δαιμονοποιήσει) και κάποιοι τουρίστες που τους παραπλάνησαν ότι εκεί θα βρουν ωραίο περιβάλλον να περιπλανηθούν περπατώντας στα ωραία δρομάκια.

Να περπατήσουν όμως πού;  Ολόκληρο το κέντρο της πόλης διαμορφώθηκε για το αυτοκίνητο, με αποτέλεσμα κανείς να μη τολμά να κυκλοφορεί πεζός.  Σε όλα τα σοκάκια το πεζοδρόμιο έχει θυσιαστεί, αφήνοντας, για την τιμή των όπλων, μια μικρή λωρίδα όπου μετά βίας μπορεί να βαδίσει μια γάτα.  Στους δρόμους που βρίσκονται δίπλα στη νεκρή ζώνη, δεν κυκλοφορά πλέον κανένας, αφού οι πεζοί δεν τολμούν, τα αυτοκίνητα δεν έχουν λόγο να πάνε και όλες σχεδόν οι επιχειρήσεις και βιοτεχνίες έχουν κλείσει ή φυτοζωούν, με αποτέλεσμα η εγκατάλειψη να αποθαρρύνει ακόμα περισσότερο το διαβάτη να πάει εκεί.  Η εύκολη δικαιολογία είναι ότι φταίει η κατοχή και το ότι η πόλη είναι μοιρασμένη, όμως αυτό είναι μόνο η μισή αλήθεια.


Σαν παράδειγμα μπορώ να δώσω το δρομάκι δίπλα στο σπίτι του Χατζηγεωργάκη το οποίο έχει πλάτος περίπου 2,5 μέτρα, δηλαδή μόλις χωρά ένα μικρό αυτοκίνητο να περάσει.  Ε λοιπόν, οι αρμόδιοι είχαν τη φαεινή έμπνευση να δημιουργήσουν δρόμο αμφίδρομης κυκλοφορίας στο σοκάκι αυτό.  Έκτοτε, πόσοι άλλοι αρμόδιοι βολεύτηκαν με τη ρύθμιση αυτή και δεν τόλμησαν να βάλουν ένα λιθαράκι για να κάμουν την πόλη πιο ανθρώπινη.

Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου 2009

Να περπατά κανείς ή να μην περπατά;

Πόσο χρησιμοποιείτε τα πόδια σας για να πάτε στον προορισμό σας;  Υποθέτω ότι, αν είστε αρτιμελείς, δεν μεταφέρετε παιδί με αμαξάκι, ή δεν κουβαλάτε κάτι βαρύ, θα απαντήσετε ότι κάπου κάπου περπατάτε.  Όπως ο μέσος Κύπριος, το πιο πιθανό είναι ότι για να  πάρετε το ψωμί σας ή την εφημερίδα σας από τον πιο κοντινό φούρνο ή περίπτερο, παίρνετε μαζί σας και το αυτοκίνητό σας.

Αν σας ρωτήσει κάποιος γιατί χρειάζεστε το αυτοκίνητο σας για μια διαδρομή 200-300 μέτρων, είμαι βέβαιος ότι θα επικαλεστείτε την έλλειψη επαρκούς υποδομής πεζοδρομίων και εν μέρει θα έχετε δίκαιο.

Αν, έχετε πρόβλημα κινητικότητας (είστε  ηλικιωμένος, παιδάκι, ανάπηρος, τυφλός, άρρωστος ή έγκυος) τότε το περπάτημα είναι σχεδόν αδύνατο.  Αν όχι, προσπαθείστε να βάλετε τον εαυτό σας στη θέση ενός τέτοιου ατόμου.  Την επόμενη φορά που θα περπατήσετε μια μικρή απόσταση φανταστείτε ότι είσαστε σε αναπηρικό καροτσάκι ή ότι σύρετε αμαξάκι με το μικρό παιδί ή εγγόνι σας.  Προσπαθείστε να χαράξετε την πορεία που θα πάρετε και αναλογιστείτε επίσης πόσο αργά θα μπορέσει να διαπραγματευτεί την πορεία του ένας ανάπηρος ή ένας ηλικιωμένος.   Μετά σκεφτείτε ότι τέτοια άτομα υπάρχουν, κατά πάσα πιθανότητα, στην οικογένειά σας.  Ο πατέρας, ο παππούς, το μικρό εγγονάκι, η σύζυγος σας που μεταφέρει την κόρη σας μέσα στο αμαξάκι.  Σκεφτείτε πόσες φορές θα έχουν βρίσει τις αρμόδιες αρχές, τους ιδιοκτήτες των αυτοκινήτων που έχουν σταθμεύσει στο πεζοδρόμιο,  τον καταστηματάρχη που έχει φράξει το πεζοδρόμιο με τη ταμπέλα του υποστατικού του, ή τον εργολάβο που έχει εναποθέσει τα οικοδομικά υλικά στο πεζοδρόμιο.

Μήπως άραγε έχει έρθει η ώρα που ο πολίτης θα πρέπει να επαναστατήσει;  Μέχρι πότε ο Κύπριος θα ανέχεται να του στερούν αυτά που οι πλείστοι Ευρωπαίοι πολίτες θεωρούν ως αυτονόητα;  Εφόσον το κράτος (κεντρική κυβέρνηση και τοπική αυτοδιοίκηση) αδιαφορούν ή αδυνατούν να εφαρμόσουν τις αρχές σχεδιασμού του αστικού περιβάλλοντος με επίκεντρο τον άνθρωπο, δεν θα έπρεπε ο καθένας μας ατομικά ή και συλλογικά να αντιδράσει;     



Σάββατο 19 Σεπτεμβρίου 2009

Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή όλη η Ευρώπη εφαρμόζει το θεσμό της Εβδομάδας Κινητικότητας, ως μια συμβολική πράξη που αποσκοπεί στο να δηλωθεί η πολιτική δέσμευση των διαφόρων κυβερνήσεων να προωθήσουν τη χρήση άλλων μορφών διακίνησεων εκτός από το ιδιωτικό αυτόκινητο. Στα κράτη όπου πράγματι στο αστικό περιβάλλον ο άνθρωπος βρίσκεται στο επίκεντρο των σχεδιασμών, η Εβδομάδα Κινητικότητας αποτελεί μια ακόμα εκδήλωση στην αλυσίδα των δράσεων που οι αρχές της κάθε πόλης αναλαμβάνουν να διεκπεραιώσουν, στη βάση ενός προγραμματισμού που καλύπτει 365 μέρες κάθε χρόνου.

Στην Κύπρο οι αρμόδιες Αρχές (κρατικές και δημοτικές) χρησιμοποιούν το θεσμό αυτό ως αυτοσκοπό για να δηλώσουν ότι ναι, η Κύπρος ως Ευρωπαϊκό κράτος βαδίζει στον ίδιο δρόμο με τα άλλα κράτη και ότι προωθούνται πολιτικές για τη συγκράτηση της χρήσης του ιδιωτικού οχήματος. Φυσικά η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική και δεν χρειάζεται παρά μόνο μια πεντάλεπτη περιδιάβαση στις πόλεις για να διαπιστώσει οποιοσδήποτε ότι ο πεζός, ο ποδηλάτης και τα μέσα μαζικής συγκοινωνίας δεν έχουν σχεδόν καθόλου χώρο στο σύστημα μεταφορών.

Σήμερα στη Λευκωσία, η λεωφόρος Μακαρίου θα είναι κλειστη για τα αυτοκίνητα από τις 10πμ μέχρι τις 2μμ. Δηλαδή, για τέσσερεις ολόκληρες ώρες οι πολίτες θα καταπιεστούν διότι δεν θα μπορούν να διακινηθούν με το αυτοκίνητο τους από τον πιο εμπορικό δρόμο της πόλης, ο οποίος θα έπρεπε εδώ και χρόνια να ήταν πεζόδρομος καθόλη τη διάρκεια του χρόνου. Αν θυμάμαι καλά, πέρσι η ίδια λεωφόρος, την αντίστοιχη μέρα του χρόνου, ήταν κλειστή για τα αυτοκίνητα μέχρι αργά το απόγευμα. Δηλαδή ούτε καν μπορούμε να επικαλεστούμε ότι κάναμε βήματα προς τα εμπρός.